Diastop NL

REUMA TREFT …

01 september 2020

... NIET ALLEEN SENIOREN!

Wie heeft last van reuma?

Iedereen. Zelfs jongeren. Bepaalde inflammatoire aandoeningen steken vanaf 20 jaar de kop op. Bij ouderen ligt het percentage uiteraard hoger. Maar gelukkig kan je de gevolgen ervan op eender welke leeftijd indammen.
Drie miljoen Europeanen - waarvan twee procent Belgen - lijden aan chronische inflammatoire aandoeningen. Wanneer je die aandoeningen niet behandelt, beginnen gewrichten te vervormen en pijn te doen. Erger nog : je wordt gedeeltelijk invalide, zeker als de vingers of de knieën aangetast zijn. De aandoening kan alle kraakbeen treffen, over het hele lichaam :  nek, schouders, heupen, polsen, knieën, voeten. De aandoening doet traag maar zeker haar werk, soms gespreid over tientallen jaren. Jammer genoeg zeggen de eerste tekenen soms weinig. Dan doet de inflammatoire aandoening eerder denken aan een virale infectie, waardoor je een bezoek aan de reumatoloog uitstelt. Ook de diagnose laat dan lang op zich wachten.

Red je kraakbeen!

Symptomen duiken vaak symmetrisch op, aan beide polsen, handen of voeten. Je hebt last van pijn, zwellingen en stijfheid. Die treden vooral ‘s morgens op, maar soms word je ook ‘s nachts wakker. Als je vanaf de eerste crisissen medicatie neemt en zo de eerste letsels voorblijft én als je die medicatie langere tijd blijft innemen, dan blijft de pijn beperkt. De gewrichten geraken dan ook niet vervormd. Maar als je de ontsteking niet behandelt, verdwijnen gewrichten en beenderen beetje bij beetje. Na verloop van tijd verzwakt het gewrichtskapsel en gaan de pezen zich verplaatsen, waardoor je vervormingen krijgt die invaliditeit veroorzaken.

Van pijnstillers tot chirurgie

Pijnstillers en ontstekingsremmers lijken dan wel verleidelijke medicatie, je moet ze altijd innemen op voorschrift van uw arts of advies van uw apotheker. Hun potentiële bijwerkingen zijn namelijk te gevaarlijk. Wat blijft er verder over als behandeling? Als we het over zwaardere vormen hebben, kan uw specialist TNF-blokkerende geneesmiddelen overwegen. Dat is biotechnologische medicatie die de symptomen behandelt en de gewrichten beschermt. Het ultieme paardenmiddel ? Artrose-chirurgie. Daarin vervang je je gewrichten door prothesen. Dat levert uitstekende resultaten op… voor een tijd. Want zo’n prothese gaat gemiddeld tien tot vijftien jaar mee. Een prothese vervangen is bovendien op technisch vlak niet evident. Wat brengt ons de toekomst ? Alle hoop is gericht op de transplantatie van cellen die het kraakbeen weer doen aangroeien. Maar tot dat lukt, blijft reuma een ongeneeslijke ziekte.

Iedereen rechtstaan!

Zonder therapie worden sommige elementaire bewegingen voor iedereen van ons heel wat lastiger : bukken, een gewicht heffen, fruit of groenten snijden en schillen, rechtop blijven staan in bus of tram, een karton melk openen. Dat lijkt allemaal niet erg. We voelen ons niet ziek. Maar het proces is vaak onomkeerbaar. De ene dag lijk je nog alles te kunnen. De dag erop blijken diezelfde bewegingen plots onmogelijk. Dat stuit dan weer op onbegrip van naasten. Regelmatige fysieke oefeningen bevorderen de mobiliteit van je skelet, op voorwaarde dat je ze ook inplant wanneer je weinig last hebt van je ontstekingen. Je hoeft daarbij geen olympische medailles na te streven: gewoon dagelijks wat gaan wandelen, gaan zwemmen of gaan fietsen. Dat is goed voor de gewrichten, omdat bijvoorbeeld de fiets het gewicht van je lichaam opvangt. Wat nog ? Yoga stimuleert je soepelheid. Kinesitherapie bevordert de beweeglijkheid en vermindert de pijn, zeker als je oefeningen in het water doet. Bewegen heeft trouwens nog voordelen: je produceert er endorfine en serotonine mee, hormonen die je gelukkig maken en pijn verzachten.

Kleine veranderingen voor grote verbeteringen

Als gewrichten minder beweeglijk worden en meer pijn beginnen doen, moet je dagelijks je creativiteit aanspreken voor de bewegingen die vroeger vanzelfsprekend waren. Ergotherapeuten en patiëntenverenigingen geven je daarbij geweldige tips. Wat dacht je van een notenkraker om een fles te openen ? Of een aansteker gebruiken, in plaats van lucifers ? Ze raden ook aan om orthesen te dragen, braces die gewrichten immobiel maken, de pijn verlichten en vervormingen helpen voorkomen. En ten slotte heb je nog tal van technische hulpmiddelen, te verkrijgen bij de apotheek of bij bandagisten.

Tips om te delen

Soms zijn zelfs de simpelste bewegingen onhaalbaar geworden. Knijpen met duim en wijsvinger, grijpen met de hand of zware voorwerpen verplaatsen. Hier een paar slimme tips die we vonden bij patiënten-verenigingen :

  1. Alle soorten scharen doen pijn aan de handen van mensen die met reuma kampen. Gebruik zo veel mogelijk elektrisch materiaal of rolscharen, zoals wanneer je een pizza snijdt.
  2. Vervang deurklinken waaraan je moet draaien door klinken die je naar beneden drukt.
  3. Wikkel een moussen antislipbuisje rond de steel van je bestek. Dat maakt het gemakkelijker om te eten.
  4. Gebruik een kookmand in je kookpotten. Zo moet je alleen maar die mand opheffen, gevuld met groenten of vis. De zware kookpot met kokend water laat je gewoon staan.
  5. Koop stekkerdozen met schakelaars. Dan hoef je niet telkens de stekker uit het stopcontact te trekken.
  6. Kies een elektrische tandenborstel met een groot handvat.
  7. Moeite met tandpasta ? Schaf een tandpastaverdeler aan die je aan de muur hangt.
  8. Potjes met medicatie zijn soms moeilijk te openen. Vraag aan de apotheek om ze over te gieten in een kartonnen doosje.

Bron: De juiste handelingen aanleren, technische hulpmiddelen leren gebruiken, inflammatoire artritis, uitgave Vivio - www.reumanet.be*
* Reumanet verenigt de organisaties van reumapatiënten. Het heeft als doel: informatie leveren, solidariteit creëren tussen patiënten en betrokkenen, de medische wereld sensibiliseren, aandoeningen beter leren kennen die nu bij het grote publiek én de politiek nog ongekend zijn.